Op het informatiepaneel, dat in het parkje bij de kerk in Nieuw-Schoonebeek staat, lees ik het volgende: ‘Tot rond het jaar 1800 was er hier alleen maar woeste grond: een uitgestrekt stuk veengrond, eigendom van boeren in het vroegere Oud Schoonebeek. Hier en daar stonden langs het Schoonebekerdiep (de ‘geschoonde’ beek) de booën of hutten, waarin de boo-heren of herders woonden bij de ossen en koeien die ze bewaakten. Rond 1500 hebben er zo’n 45 booën gestaan.’
Vanuit het centrum van het dorp loopt de Aalminksweg richting de grens, die hier gevormd wordt door het Schoonebeekerdiep (in Duitsland de Grenz Aa genoemd). Een paar honderd meter zuidelijker loopt parallel aan het water de Europaweg. De grensovergang van de Aalminksweg is een boerenweg, waarover alleen lokaal verkeer gaat.
De feitelijke grens ligt in het midden van het Schoonebekerdiep. De markering van de grens gebeurt op beide oevers door middel van tegenover elkaar geplaatste grenspalen. Het Schoonebekerdiep bevatte eertijds veel meer bochten, maar is in de 19e eeuw gekanaliseerd.
In het dorp bevindt zich nog één ‘boo’, de Wilms-boo. In 2004 is-ie afgebrand, maar in 2008 weer gerestaureerd. Een leuke tip is: ga een nachtje slapen in de Wilmsboo! Dat kàn: een deel van het huis, eigendom van de Stichting Het Drentse Landschap, wordt verhuurd als vakantiehuisje.
De heer Norbruis, honderd jaar geleden burgemeester van Schoonebeek, schreef over de boo en de booheer in de omgeving van Nieuw-Schoonebeek: ‘Nog iets van dat oude is ons gebleven in de Saksische veehut, dateerend vermoedelijk uit de 16e eeuw. De boo. Mocht al in den Spaanschen tijd de Schoonebeeker boeren in hun vrijheid van beweging worden belemmerd, doordat de commandant van het Spaansch garnizoen te Coevorden zoo nu en dan de vereischte papieren weigerde voor het begaan van den ‘pas’ over de moerassige gronden, mochten soms muitende troepen langs het zoogenaamde Spanjaard pad, dat nog aanwijsbaar is, de boerenhofsteden met hun geweld bedreigen, rustig nochtans verbleef de booheer met zijn vee in zijn hut.
Het is een uit eiken stijlen opgetrokken schuur, waarvan het woongedeelte althans een wand bezit die uit twijgen is gevlochten en daarna met klei en koemest werd bepleisterd. Met riet gedekt en in tegenstelling met het gebruik in de gewone Drentsche stallen zoo ingericht dat het pad niet voor, maar achter de koeien loopt met aan weerszijden een ‘grup’, bestaat de hut uit twee gedeelten waarvan het eene voor verblijf van het vee en het andere als ‘woning’ van den booheer is bestemd.’
Gebruikte informatie
* Nieuw-Schoonebeek op Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Nieuw-Schoonebeek
* Een vakantiehuisje in de Wilmsboo!!: www.wilmsboo.nl
* Wikipedia-pagina over de ‘Boo’: https://nl.wikipedia.org/wiki/Bo%C3%B4
* Over de brand van Wilsmboo in 2004: http://oud-schoonebeek.nl/index.php/schoonebeek/15-booen/65-2004-brand-wilmsboo
* De Boo en Booheer: http://oud-schoonebeek.nl/index.php/schoonebeek/15-booen/62-boo-en-booheer-norbruis