Startpunt: tegenover kasteeel Neercanne, net buiten het dorpje Kanne
Lengte route: 75,7 kilometer
Vanuit Kanne fiets je dichtbij het Albertkanaal het halve rondje westelijk om Maastricht heen. Aan de noordkant stuit je op een brugloze Maas en kun je alleen maar terug en via de monumentale Wilhelminabrug in het centrum van Maastricht naar de andere kant van de Maas en daarna noordelijk naar Borgharen en Itteren, in de Maasvallei.
Hier vervolg je noordelijk tussen de Grensmaas en het Julianakanaal via dorpen als Geulle aan de Maas, Urmond, Berg aan de Maas en Roosteren naar het Vlaamse stadje Maaseik, dat aan de overkant van de Maasbrug ligt.
Daarna vervolgt de route verder langs de Grensmaas, die hier steeds meer omringd wordt door de Maasplassen. Je komt door Ohé en Laak en dan uit in het oude stadje Stevensweert.
Vanaf Stevensweert rijd je door langs de Oude Maas tot aan het einde van het Julianakanaal, dat hier bij de grote sluis weer in de Maas uitkomt, bij Maasbracht.
Hét ‘uitje voor verpozing’ tijdens deze etappe is het stadje Maaseik. Een goede tweede optie is het oude stadje Stevensweert. Maar het is natuurlijk ook nog erg de moeite waard om meer aandacht aan Maastricht te besteden.
Op pad
Vanuit Kanne rijd je westelijk de Muizenberg op, langs de Cannerberggroeve, op de grens. Het stijgt flink; het Albertkanaal is direct links van je, veel dieper. (Foto: de Cannerberggroeve)
Er volgt een brug over het kanaal, bij Vroenhoven. Aan je rechterhand Maastrichtse buitenwijken; de grens is hier een paar honderd meter oostelijk van je, loopt langs de bebouwde kom van Maastricht. (In een boog om Maastricht heen) (Foto: grenspaal bij Vroenhoven, Maastrichtflats op de achtergrond)
Bij de volgende brug aangekomen, ga je omhoog en kom je op een mooi nieuw fietspad, dat is aangelegd door het groene buitengebied, nieuwe natuurontwikkeling ten noordwesten van Maastricht, tot je in het Belgische Smeermaas uitkomt. (Foto: het fietspad noordwestelijk van Maastricht)
In Smeermaas kun je over de Zuid-Willemsvaart en sta je zomaar weer op de Maasoever. Geen brug over de Maas hier. Over de langgerekte strook land tusssen Maas en Zuid-Willemsvaart rijd je weer naar het zuiden, naar het centrum van Maastricht. (Maastricht)
Het is zonde om onvoldoende tijd te besteden aan Maastricht. Maar het is natuurlijk ook niet onaannemelijk, dat je deze stad al heel goed kent.
Zoek, na je bezoek aan stad, de Maas weer op en neem de prominente Wilhelminabrug naar de overkant van de Maas. Aan de oostoever fiets je naar het noorden. Op de Borgharenweg zie je de Maas splitsen; rechts begint het Julianakanaal.
Over de brug over het Julianakanaal rijd je door naar het dorp Borgharen, waar je een bijzonder kasteel in het dorp vindt. (Foto: kasteel Borgharen met lege gracht) Zo dicht mogelijk bij de Maas blijvend, kom je in Itteren uit. Een pad tussen de huizen door leidt naar het kadepad Aan de Maas. (Itteren en Borgharen)
De Maas heet hier Grensmaas. Je kunt er op sommige plekken aan de oever komen, maar er lopen geen fietspaden langs de Maas. Wel langs het Julianakanaal, een stukje oostelijker. Volg het kanaal naar het noorden. (Foto: langs het Julianakanaal noordelijk van Itteren)
Verderop buig je van het kanaal af naar het dorp Geulle, waarbij je eerst nog komt langs het voorhof van het voormalige kasteel van Geulle. Ook in Geulle is het de moeite waard om, via Kerkplein en Kuiperstraat, even de Maasoever op te zoeken. (Geulle)
De route vervolgt echter vanuit het dorp naar het noorden, weer langs het Julianakanaal. Maas en kanaal komen vlakbij het dorp Elsloo, hoog aan de andere oever van het Julianakanaal, dicht bij elkaar. Kort voor Meers rijd je onder de snelweg, die hier over zowel Maas als kanaal gaat, door. Maas en kanaal lopen hier vlak langs elkaar. (De Grensmaas en het Julianakanaal)
NB: op deze plek is de Grensfietsroute enigszins in een lastig parket gebracht: het dorpje Maasband is recent op een soort eiland komen te liggen. Grensfietser Richard Verboeket heeft mij hierop gewezen (mei 2023) en heeft voorstellen gedaan op grond waarvan er nu een A- en een B-route is. Deze voorstellen bewerkstelligen, dat de Bomencirkel van Meers en het dorpje Maasband buiten de route komen te vallen.
>> De A-route laat je nu via de pontjes bij Geulle en bij Berg een stuk fietsen langs de Grensmaas aan de Belgische zijde.
>> De B-route voert je een saai stuk langs het Julianakanaal tot Urmond.
Achter Groot Meers tref je de Bomencirkel van Meers, ook wel Woodhenge genoemd. (Bomencirkel van Meers)
Tussen zandafgravingen door kom je uit bij het dorp Maasband, dat hier tegen de Maas aan ligt. Hiervandaan volgt een mooi boerenpad dichtbij de oostelijke oever van de Maas. Aan het einde kom je uit bij het dorp Urmond; je gaat vlak voor het dorp zelfs over het kleine riviertje de Ur heen, die ietsje westelijk van je in de Maas uitmondt. (Grensteen Maasband gevonden)
In Berg aan de Maas, ietsje voorbij Urmond, tref je de veerpont, die over de Maas naar de overkant vaart. (Urmond en Berg aan de Maas)
Blijf echter oostelijk van de Maas en vervolg noordelijk richting Obbicht, waar je eerst kasteel Obbicht passeert. Je houdt altijd zicht op de dichtbijgelegen Grensmaas, komt voorbij Grevenbicht en verder naar Illikhoven. (Obbicht en Wilem van Oranje)
Verderop is er een brug over uiterwaarden, die leidt naar het buurtschap Visserweert, pal aan de Maas. Je kunt daar even gaan kijken, maar de route vervolgt vóór de brug naar het noorden, over de dijk. Bij het dorpje Roosteren kom je uit bij de weg die naar de brug over de Maas gaat. Je ziet het Belgische stadje Maaseik al liggen. Direct aan de andere kant van de brug rijd je het centrum van Maaseik in. (Roosteren – Maaseik)
Neem na Maaseik te hebben bezocht de brug over de Maas weer terug. De route vervolgt aan de oostelijke, Nederlandse zijde van de Maas. Dus je rijdt weer terug naar Roosteren en vervolg daar weer naar het noorden, richting het dorp Ohé en Laak, waar je je weer goed op de Maasoever kunt richten. Je komt langs een bijzonder kasteeltje, Hasselholt. Daarna in een jachthavengebied.
Bij een restaurantje is de afslag Weg naar Walburgh. Deze voert naar een fietsveerpont over de Maas naar Ophoven. Hier vervolgt niet de route, maar het is wel leuk om er even te gaan kijken; je komt ook langs de plek van het voormalige kasteel Walburg.
Vervolg rechtdoor richting Stevensweert. Je rijd vanzelf naar de Maaskade bij Stevensweert. Je kunt hiervandaan even het stadje in fietsen en terug. De route vervolgt langs de Maas over de Maasdijk, die verderop langs de verdedigingsschanswerken van het oude stadje leidt. (Een eiland in de Maas)
Om het stadje heen rijd je naar de brug over de Oude Maas. Daarna ga je linksaf, naar het noorden, over de Oude Maasweg. Aan het einde kom je uit bij het sluizencomplex, waar je oversteekt en Maasbracht binnenrijdt. Hier eindigt de 11e etappe.
Routebeschrijving
Het eerste stuk van de etappe is de ronding langs de kanonschotsgrens westelijk om Maastricht heen. De stad is altijd in de buurt, maar lijkt ook best ver weg: je hebt er maar weinig zicht op.
Uiteindelijk kom je toch, vanuit het noorden, in het centrum van de stad.
Tijdens de grenstocht noordelijk, langs de oostoever van de Maas, kom je door een groot aantal kleine dorpjes, maar groot genoeg voor enige voorzieningen, zowel winkels als terrassen: Borgharen, Itteren, Geulle, Groot Meers, Obbicht, Grevenbicht en Roosteren. Daarna de Maas over naar Maaseik. Ook als je terug bent in Nederland kom je verderop noordelijk nog door Stevensweert waar de nodige voorzieningen zijn.
Bij deze etappe kom je, hoezeer je vaak kilometer door het open rivier- en boerenlandschap rijdt, vaak door dorpjes heen. En er is altijd water in de buurt.
Je komt bij deze etappe nooit over moeilijker begaanbare paden, dus er is geen aparte B-route.
Ga hier rechtsaf en 100 meter verderop neem je het fietspad aan de overkant, rijd de hele nieuwe natuurfietspad uit naar 10. Het kronkelt langs de landsgrens, die hier bochtig door het Maastrichtse buitengebied loopt. Van 10, in Smeermaas, rijd je naar 1, in het centrum van Maastricht.
De A-route
Vanaf Kanne volg je eerst, langs de mergelgroeve, richting 557. Je komt verderop hoog boven het Albertkanaal te fietsen. Je blijft langs het kanaal fietsen, rijd aan de oostelijke oever door tot bij de tweede, dus via 557 naar 11. Ga daar naar boven, de dijk weer op, en je komt op de Via Regia.
De route vervolgt aan de oostoever van de Maas noordelijk. Onder de Noorderbrug door rijd je verder richting Borgharen, naar het noorden. Bij de brug over het Julianakanaal zit je weer op de knooppuntroute richting knooppunt 14. Je kunt nu weer een tijd de knooppunten volgen: 14, 15, 16, 17, 45.
Vervolg de route richting 80, maar rijd in Maasband via de Maasbanderkerkweg naar de Maas en vervolg op de Leutherhoekweg, een mooie, goed fietsbare veldweg naar Urmond. Op zich veel leuker dan de weg langs het Julianakanaal.
In Urmond kom je weer op de knooppuntroute, waar je vervolgt richting 27, bij de veerpont over de Maas. Ga verder naar knooppunt 19 en dan 13, Roosteren, en 24, Maaseik.
Terug uit Maaseik kom je weer bij 13 en ga je verder naar 3, dan 1, en dan eindigt de etappe in Maasbracht bij knooppunt 39.
Extra onderweg
* Als je de tijd wilt nemen voor deze etappe, houd dan een paar uren vrij voor… Maastricht!!
* Daarnaast zijn vooral Maaseik en Stevensweert bijzondere stadjes om te bezoeken.
* Sta even stil bij Kasteel Borgharen. Het kasteel was aardig in verval geraakt, maar is nu onder de bezielende leiding van Ronny Bessems met veel vrijwilligers aan een mega-opknapbeurt onderworpen. Zie www.kasteelborgharen.nl.
(Update: 6 juni 2023)