16 – Oostelijk Zeeuws-Vlaanderen

Het eindpunt van deze etappe is in Overslag, het zuidelijkste puntje van Zeeuws-Vlaanderen, waar je een Oostenrijkse grenspaal treft (Oostenrijk ‘erfde’ in de 18^e eeuw de Zuidelijke Nederlanden van Spanje).

Op pad

Met de lift ga je 32 meter naar beneden: de Sint Anna-tunnel onder de Schelde door. De etappe begint met een bijzondere belevenis. Als het rustig is in de tunnel, mag je er stapvoets fietsen. Aan de andere kant bij je op ‘Linkeroever’. (Foto: in de Sint-Annatunnel in Antwerpen)
Dan is het even corvee-fietsen door het onaantrekkelijke gebied aan de westkant van de Schelde, waar je woonwijken aantreft en industriële havengebieden. En drukke verkeerswegen.
Middenin dit gebied ligt het oude dorpje Kallo, waar het oude raadhuisje ‘vertelt’ over een verleden van dit dorp in een totáál andere omgeving. (Linkeroever)

Daarna fiets je richting Fort Liefkenshoek. Fort Liefkenshoek was, samen met het aan de overkant liggende Fort Lillo, een belangrijk verdedigingsbolwerk in de tijd van de Tachtigjarige Oorlog.
Je rijdt om wat havens heen en uiteindelijk kom je buiten het havengebied uit weer in het groen. Dan ben je al vlakbij Doel.
Neem de afslag naar het dorp Doel. Op deze weg zie je al dat alles verlaten is: alle huizen zijn dichtgetimmerd. Kom je aan in het dorp Doel, dan zie je dat het hele dorp verlaten is. De plek die er nog het ‘beste’ uitziet, is het kerkhof bij de kerk. Kijk rond in het verlaten dorp. (Doel)

De route vervolgt bij de Scheldedijk noordelijk, langs de molen (die er wel nog goed uitziet). Je rijdt nu rechtstreeks richting de kerncentrale (Kerncentrale Doel), waar je daarna omheen fietst en noordelijk weer bij de Scheldedijk uitkomt, die nu rechtstreeks richting de grens met Zeeuws-Vlaanderen verder gaat.

‘Normaal’ kun je bij de grens verder noordelijk fietsen richting het Verdronken Land van Saeftinge, maar in 2020/2021 lukt dat niet. De Nederlandse Hedwigepolder, zuidelijk van Saeftinghe, wordt nieuw natuurgebied (Natuurcompensatie). Voorlopig kun je hier als fietser niet in en dus niet uitkomen bij de meest oostelijke grenspaal van Zeeuws-Vlaanderen, bij de Scheldedijk.

Je passeert een bijzonder trapgevelhuis onderaan de dijk en vervolgt richting het westen over de dijk, langs een grote bedrijfskeet, waarin het ‘informatiepunt’ over de natuurontwikkeling alhier.
Verderop kom je, op de grens, uit in Prosperdorp. Je bent nu in een niet erg bijzonder landbouwgebied.
Je rijdt langs de grens verder naar het duodorp Kieldrecht (Belgisch) en Nieuw-Namen (Nederland), je rijd op de Grenssstraat (Kieldrecht en Nieuw-Namen). Een paar honderd meter noordelijk van de grens tref je, als je zin in dit uitstapje hebt, de Meester van der Heijdengroeve, een archelogisch interessante plek.

Dan kom je op de Koningsdijk. Een prachtig kaarsrecht fietspad over een oude dijk. De voet van de dijk, aan de noordelijke kant, is de grens tussen Nederland en België. Er hebben in deze streek veel forten gelegen, die meest allemaal verdwenen zijn. De Koningsdijk is zo’n drie kilometer. (Koningsdijk)

Zo rijdt je het dorp Klinge in, eerst notabene pal óver het terrein van het voormalige Fort Bedmar. Middenin het dorp tref je de grensovergang naar het Nederlandse dorp Clinge. Ook weer zon duodorp. De route gaat echter een klein stukje verder westelijk op Klingedorp en komt uit bij een toeristisch spoorstationnetje. (Clinge – De Klinge)
Het spoor dat hier vroeger gelopen heeft ging van Terneuzen helemaal naar Mechelen, maar hier liep het tussen de stations in Hulst en Sint Niklaas. Je volgt hier het voormalig spoortraject naar het noorden. Bij de grens tref je weer een Dodendraad-herdenkingspunt.

De etappe kent nu als volgende halteplaats het oude stadje Hulst, enige kilometers noordelijk van de grens. Dwaal even rond in het vestingstadje! (Hulst)

Terug bij de grens bij je bij Kapellebrug. Bij het verkeersplein tref je de grenspaal. Net voorbij de grens kun je een natuurgebied in; een parkachtig gebied met waterpartijen, dat uiteindelijk uitkomt in rustig boerenachterland, waar je vervolgens vele kilometers écht kunt grensfietsen.

Je komt verderop uit bij de bebouwde kom van Heikant, net aan de Nederlandse kant van de grens. De buurt heet hier Drie Hoefijzers. De route gaat verder over grensstraten, waaronder een heel stuk over een weg die Tragel heet. (Kapellebrug – Tragel)

Het volgende dorp waar je uitkomt heet Koewacht. Het ligt deels in België en deels in Nederland. (Koewacht)
Ook na Koewacht kun je westwaarts kilometerslang over de rustige veldwegen doorfietsen, waarbij je menig hoekje naar links of naar rechts maakt. Je passeert het buurtschapje Rode Sluis en komt enige kilometers verder bij het grensdorp Overslag uit. Als je bij de Dorpstraat binnenkomt, tref je een bijzondere grenspaal. De Dorpsstraat loopt hier óp de grens verder richting een bijzondere grensovergang. In het douanegebouw zit nu een friethuis.
Deze etappe eindigt, na bijna 80 kilometer, bij het douanegebouwtje met friethuis in Overslag. (Overslag)

Routebeschrijving

Vanuit het centrum van Antwerpen, via de fietstunnel, noordelijk langs Linkeroever, via spookdorp en kerncentrale Doel naar Zeeuws-Vlaanderen. Daarna volg je de oude grens tussen de Staatse en de Spaanse Nederlanden, met veel fietskilometers óp of vlak langs de grens.
Na de Antwerpse havens een rustige, landelijke fietsetappe, waarin je ook de nodige grens-duodorpen passeert.
Deze etappe kent géén specifieke B-route. Alleen in het parkgebied bij Kapellebrug rijd je over halfverharde paden, maar deze zijn ook prima te doen.

A-route
Het begin van deze etappe is in de Sint Anna-tunnel, onder de Schelde door. Dat is van 57 naar 27.
Vervolg op Linkeroever via 47 en 11 naar het in het havengebied ingesloten dorpje Kallo.
Neem bij 11 naar het zuidwesten de Hoog Kallostraat om nog even door het hart van het dorp te fietsen. Neem noordelijk van de kerk de Fabriekstraat en aan het einde rechts de Steenlandstraat om weer op de route naar 15 uit te komen: Fort Liefkenshoek.
Na Liefkenshoek fiets je verder naar 17, de afslag naar Doel, als je nét buiten het havengebied bent uitgekomen.

Rijd door het dorpje doel en vervolg noordelijk, eerst langs de Scheldedijk en dan om de kerncentrale Doel heen, de route richting 13.
Om bij de grenspaal op het uiterste oosten van Zeeuws-Vlaanderen uit te komen, ga je op de Zoetenberm nog een stukje rechtdoor, maar in 2021 is dit niet goed mogelijk vanwege de grote ontpolderingswerkzaamheden en de natuurcreatie in het gebied. Dus de route vervolgt naar 13 in Prosperdorp.

Ga bij 13 de grensover, Nederland in, richting 64, maar neem een klein stukje verderop de boerenweg naar links (Zorgdijk), ga de grens weer over en sla direct rechtsaf, Muggenhoek op.
Je komt uit in Kieldrecht en gaat rechtsaf de Kouterstraat op, richting 60, de grens over en je bent dan in het Nederlandse dorpdeel, dat Nieuw-Namen heet. Bij 60 ga je naar 10 en dan begint de tocht over de Koningsdijk, naar 73.
Vervolg zuidwestelijk over de Oude Molenstraat en ga bij de Rotonde rechtsaf de Kieldrechtstraat in.
Op de volgende kruising kun je rechtsaf op Klingedorp nog even naar de grens fietsen, 100 meter verderop. Hier ligt de grens weer mídden in het dorp. De route vervolgt echter naar het zuidwesten, via de Sint-Gillistraat en de Heideweg tot je bij het voormalig spoorwegstationnetje komt.
Daar loopt het Spoorwegpad, een fietspad over de oude spoorbaan. Hier ga je rechtsaf, de grens weer over en rijd je door naar 50, 52 en ben je bij 49 in het hart van het stadje Hulst.

Rijd daarna terug en neem, net na 52 (richting 50) de afslag Zoetevaart. Steek het verkeersplein over en rijd verder op de Wittebrugstraat en de Gentsevaart naar de grensovergang Kapellebrug.
Steek hier de grens over en je komt op de Stroperstraat. Een heel klein stukje verder, nét voorbij de zijstraat Braemstraat die linksaf gaat, neem je rechtsaf een klein pad en rijd je de grens weer over, een Nederlands natuurgebied in.
Je fietst hier over halfverharde paden, maar komt er prima doorheen. Houdt westelijke richting aan. Langs wat waterpartijen in het parkgebied kom je uit op de Hellestraat, die op de grens loopt.
Bij de grenspaal neem je het pad naar het westen, de Zandbergsche Klaamsche en rijd je óp de grens verder tot je bij de Lekestraat uitkomt. Ga noordelijk de Lekestraat op en rijd verder over deze grensstraat.
Als de straat niet verder gaat, kun je even rechtsaf, de grens over, Heikant in, maar direct daarna weer links en daarna wéér links, en kom je op de Oudestraat, waar je wederom verder kunt fietsen óp de grens. Je kunt de hele weg óp de grens blijven fietsen. De Oudeweg heet later Tragel en je fietst maar door tot je bij het grensdorp Koewacht uitkomt.

Neem in het Nederlands deel van Koewacht de Schoolstraat linksaf en ga daarna weer links de Oude Karnemelkstraat op.
Aan het einde ga je een klein stukje rechtsaf, het Kruispad, en daarna links, de Kloosterweg. Neem linksaf de Kruisstraat (weer België in) en houdt westelijk aan. Zo kom je bij knooppunt 63 en 62, in het buurtschap Rode Sluis, weer in Nederland. Ga linksaf de Rode Sluisweg op, richting 76, maar houdt bij een splitsing links aan en vervolg over de Rode Sluisweg naar Overslag.
Aan het einde ga je linksaf de Zuiddorpseweg op en vervolg je op de Dorpsstraat tot je bij de oude grenspost komt, waar nu een friettent in huist. Daar bij je aan het einde van de 16^e etappe.

Extra onderweg
* De eerste 35 kilometer zijn eerder fascinerend dan mooi: je fietst door industrieel en haven-gebied. Pas bij Doel ben je hiervoorbij. In Kallo kun je eventueel nog een boodschap doen.
Eigenlijk ben je pas bij Nieuw-Namen, na ruim 45 kilometer, weer in een bebouwde kom met winkels en een terrasje.
* Dichtbij de Westerscheldedijk kom je langs een informatiecentrum, waarin je veel te weten kunt komen over de natuurcompensatie: het ontpolderen van de Hedwige- en Prosperpolder ten behoeve van de ontwikkeling van het Natuurpark Groot Saeftinghe.
* Na 60 kilometer ben je in het stadje Hulst, dé plek voor een goeie lunch en/of een terrasje.
* Ook in Clinge / De Klinge en in Koewacht zijn voorzieningen aanwezig.