Startpunt: centrum Millingen aan de Rijn
Vanaf Millingen rijd je door de Duffelt richting de stuwwal, waar je omhoog gaat, de berg op, naar Berg en Dal. Daarna de Duivelsberg! Lunch op het terras van het pannenkoekenrestaurant. Daarna de grens langs oostelijk van Groesbeek, door de boerenstreek, tot bij het grote, oude, Duitse grensbos, het Reichswald.
Bij Grafwegen, een verstopt Duits grensdorpje, fiets je Limburg in – biertje bij boscafé Merlijn – en dan nóg een stuk verder oostelijk langs het Reichswald, met het natuurgebied-in-ontwikkeling Koningsven aan je rechterhand.
Door Duits boerenland, langs de Viller Mühle, fiets je naar Hommersum en verder zuidelijk langs de grens over smalle boerenwegen naar Siebengewald. Dan kom je bij het Nationaal Park Maasduinen en oostelijk het achterland daarvan. Je pikt stukjes park mee, maar ook het wat saaiere achterland hoort bij de grensfietsroute. Oostelijk van eindpunt Arcen (89 km) krijg je nog veel mooie natuur en bijzondere grensaandachtspunten als dessert.
Als het een mooie dag is en de molen open is, neem dan rustig de tijd om de Viller Mühle te bezoeken. Een uitspanning in een oude fabriek met veel bijzondere parafernalia. Aan het einde van deze etappe ben je in Arcen, waar zich een groot kasteel bevindt, omringd door een geweldig kasteelpark.
De 7e etappe, 89 kilometer heeft alleen een A-route: alle kilometers zijn op asfalt of officiële fietspaden.
Op pad
Buiten Millingen rijd je op een halfverharde boerenveldweg op de grens de Duffelt in, om preciezer te zijn in een streekje met de aparte naam Zeeland. Na enige kilometers is er een klein fietspad aan je linkerhand: de Groenestraat. Deze Groenestraat fiets je in tot je bij een grensovergang over een sloot komt. Aan de andere kant gaat de Grüner Weg verder, maar deze moet je niet nemen. Dus dit prachtige weggetje tussen hoge populieren fiets je heen en weer en je vervolgt je weg richting Leuth. (Groenestraat)
Door Leuth ga je verder westelijk en aan ’t eind de Kapitteldijk op. Dan de dijk over en een bruggetje over de Hauptwasserung, waar je Duitsland weer in gaat, de Leuther Strasse op. Je rijdt hier langs een paar bijzondere kunstwerken: houten beelden aan de Paaseiland-beelden doen denken. Direct als je Nederland weer ingefietst bent, passeer je de Thornsche Molen, een uitspanning bij een mooie oude molen.
Zo rijd je in de oude polder verder naar de beboste heuvels voor je en steek je de grote weg tussen Nijmegen en Kleef (Kleve) over. Dan volgt de klim naar boven, naar Berg en Dal, bovenop de heuvel. Helemaal boven komt deze uit op de Oude Kleefsebaan, in het centrum van Berg en Dal. Boven ga je verder richting Kleve, maar neem wel even de afslag naar de Duivelsberg. Enerzijds voor een pannenkoek als lunch op het terras, maar bezoek de Duivelsberg ook als grensfietser, want de berg vertelt een bijzonder grensverhaal. (Duivelsberg)
Weer beneden kom je bij het Duitse grensdorp Wyler uit, waar Nederlandse bebouwing tegen de grens aan ligt. Langs Lagewald volg je kilometers lang de grens. Op het erf van een Nederlandse boerderij staat een Duitse schuur, een plek met een smokkelverleden. (Lagewald)
Voorbij Lagewald stuit je op de oude spoorbaan van Nijmegen naar Kleef; op de grens siert een mooie boog het verleden van het spoor op. (Oude spoorbaan)
Bij camping Het Smokkelpad kom je Nederland weer in en kom je op de Ketelstraat, die naar het Reichswald, vroeger Ketelwoud geheten, loopt. (Reichswald)
De Duitse bosrand is de landsgrens; je fietst langs de grens naar het verstopte Duitse grensdorpje Grafwegen, een Duits dorpje, maar door z’n ligging helemaal op Nederland gericht. In Grafwegen vind je Boscafé Merlijn, een café met prachtig tuinterras van Nederlandse uitbaters. (Boscafé Merlijn)
Voorbij Grafwegen rijd je de Neutraleweg op. Zo’n typische grenswegnaam, eertijds beschikbaar voor beide aangrenzende landen. Je verlaat hier de provincie Gelderland. De megagrensprovincie Limburg ligt voor je. Je vervolgt door een diepe ‘holle’ weg, met links van je het Reichswald, jawel: de Holleweg. (Neutraleweg – Holleweg)
Als het bos ophoudt, neem je oostelijk het fietspad dat de zuidelijke grens van het Reichswald afsluit. Je fietst nu een heel eind langs het bos. Rechts van je heet natuurgebied-in-ontwikkeling het Koningsven. Het was vroeger een moerasgebied, daarna een eeuw landbouwgrond, maar wordt nu omgetoverd tot natuurgebied, met vennetjes natuurlijk. (Koningsven)
Dit achterland van het noorden van Limburg is vooral Nederlands geworden en gebleven door de toepassing van de zogenaamde Kanonschotregel. Bij de conventie in Wenen (1815) werd besloten, dat de grens minstens 3 kilometer van de Maas zou worden getrokken, zodat van Duitse zijde geen kanonschot de Maas zou kunnen bereiken. (Kanonschotregel)
De grensroute vervolgt tot voorbij Siebengewald door het boerenachterland, dan weer in Nederland, dan weer in Duitsland. In Duitsland kom je bij het riviertje de Niers door een buurt met de naam Viller. Je ziet aan je rechterhand een soort kapelletje in het veld staan. Er staat een bordje bij “Congresszentrum”. Honderd meter sta je ineens voor de Viller Mühle, een oud fabriekscomplex. Het lijkt wel een filmdecor, met pipowagens, circuskramen en historische auto’s. Een heel bijzonder project om even te verdwalen. (Viller Mühle)
Ten zuiden van het Duitse grensdorp Hommersum, waar je een ‘groene grensovergang’ treft en de herinnering aan een voormalige spoorlijn, het Duits Lijntje (Hommersum – Het Duits Lijntje), ga je over de snelweg heen en bereik je over de Grensweg het Nederlandse grensdorp met de Duitse naam Siebengewald. (Siebengewald)
In het dorp tref je zo’n typische grote grenssupermarkt: winkelen aan de grens heeft een bijzondere aantrekkingskracht. (Winkelen over de grens)
Ten zuiden van Siebengewald kom je aan de noordkant van het Nationaal Park de Maasduinen. Hier gaat de Grensfietsen.NL-route een stukje door het park heen, maar je houdt verderop wel oostelijk aan om bij de grens in de buurt te blijven. (Nationaal Park de Maasduinen)
Bij de Weezerweg kun je linksaf de grens opzoeken. Er is daar wat horeca, een camping en een voormalig douanegebouw aan de Duitse kant. Een kilometertje verderop in Duitsland kom je bij het Niederrhein-vliegveld (Weeze), maar daar gaat deze route niet naartoe. (Wellsche Hut)
Verder naar het zuiden over de Veenweg, de Maasduinen blijven aan je rechterhand. Links aan de horizon de Duitse grens. Zo kom je bij Tuindorp door een kassengebied, niet aantrekkelijk. Gelukkig komt een klein stukje verder het Maasduinen-natuurgebied verder naar het oosten en rijd je tussen vennetjes door in een bosgebied.
Bij het einde van deze etappe kom je uit bij de grensovergang bij Lingsfort, oostelijk van Arcen. Je rijdt langs hoge aarden wallen, de opgeknapte overblijfselen van Fort Lingsfort, en een brede geul (droge rivier), een nooit afgemaakt kanaal, de Fossa Eugeniana. Fort Lingsfort wordt hier meestal Fort Hazepoot genoemd. (Fossa Eugeniana)
Rijd naar het westen naar het oude dorpje Arcen, aan de Maas, waar je een prachtig kasteel treft. Dit is een goeie overnachtingsplaats. En, na 89 km, het einde van de 7e etappe van Grensfietsen.NL. (Arcen)
Routebeschrijving
Het noordelijk deel van deze etappe fiets je nog in het Rijk van Nijmegen, door de Duffelt, over de heuvelrug en achter Groesbeek langs, in Gelderland. Langs het Reichswald fiets je Limburg in.
Je neemt wat stukjes mee van het Nationaal Park Maasduinen, maar het grensgebied op 3 kilometer van de Maas, de afstand is bepaald door de Kanonschotregel, is een strook landbouwland oostelijk van het natuurgebied.
Het laatste deel van de etappe bevind je je weer in een gebied met een bijzondere geschiedenis en mooi bosparklandschap.
Aangezien deze etappe geen grenspaden oplevert die moeilijk fietsbaar zijn, is er geen nood voor een specifieke A- en B-route. De echte grensfietsers nemen dan ook gewoon de A-route nemen.
De A-route
De route begint bij de grensovergang Heerbaan/Klever Strase in Millingen aan de Rijn. Rijd de Heerbaan uit, westelijk, en neem de afslag links, Burgemeester van Gilsstraat, en ga daarna direct weer links de Hoefseweg op.
Direct buiten de bebouwde kom loopt deze boerenweg óp de grens. Rijd met de bocht mee en vervolg verderop over de Molenstraat noordelijk naar knooppunt 93. Vervolg naar 65, richting Leuth, maar let op: 2 kilometer verderop kom je langs een pad aan de linkerzijde: de Groenestraat. Rijd dit paadje even uit tot de grens en daarna weer terug (het is gewoon een prachtig pad, dat je niet mag overslaan), verder naar 65.
Vervolg richting 66 maar ga in een bocht in de Kapitteldijk de dijk over en vervolg op een fietspad aan de overkant, waar je direct via een bruggetje de grens weer over gaat. Over de brug ga je direct rechtsaf richting knooppunt 64 en verder naar 61, vanaf waar je de berg op fietst, naar Berg & Dal, knooppunt 60.
Vanaf 60 ga je verder naar 68, maar bezoek eerst nog even de Duivelsberg, een pad aan de linkerkant de berg op. Daarna toch verder naar 68, het grensdorpje Wyler, en door naar 83 en over het voormalig spoorbaantje naar Kleve richting 86.
Dan kun je voorbij de grens direct rechts op de Schwartswälderweg en daarna weer rechts wederom de grens over richting knooppunt 85, waar je afslaat naar 78, waar je een haakse bocht maakt een op de grens aan de rand van het Reichswald richting Grafwegen fietst, naar knooppunt 79.
Via 23 en 21 fiets je dan, inmiddels in Limburg, helemaal om het Reichswald heen, naar 35. Via 31 rijd je de grens over naar 57 vandaar een flink stuk door het Duitse boerenland via de Viller Mühle naar Hommersum, knooppunt 53 en verder naar 35, 64, 65 naar 95 op de grens bij Siebengewald.
Vervolg via 26 naar knooppunt 16, 68 en 90, waar je Nationaal Park Maasduinen in rijdt.
Bij knooppunt 78 ga je linksaf naar 82 en 79 om aan de oostkant van het park te blijven, dichtbij de grens. Bij 79 kun je via 37 nog even richting 38 om de grensovergang te bekijken. De route gaat echter verder waar je vanaf over de Ceresweg bij 79 uitkomt en réchtdoor gaat , niet meer op een knooppuntroute. De Ceresweg heet voorbij een kruispunt Veenweg en vervolgt als een veldweg áchter de Maasduinen dichtbij de grens zuidelijk.
In een kassengebied met de naam Tuindorp kom je bij knooppunt 95 uit. Je rijd rechtdoor op de Tuinstraat naar 73 en, weer in het natuurgebied, verder naar 63.
Ga bij 63 linksaf de Grensweg op en rijd door een gebied met vennetjes naar de grens, waar de Grensweg naar het zuiden vervolgt, óp de grens.
Aan het einde buig je naar het oosten en kom je uit bij de Maasstrasse, waar je rechtsaf gaat, naar het zuiden, en uitkomt bij de grensovergang Lingsfort, waar je naar het westen naar knooppunt 47 fietst. Je komt hier, vlak over de grens langs de wallen van Fort Lingsfort en ziet naast je de bedding van het ‘kanaal’ Eugeniana.
Fiets naar 46, 94 en, langs kasteel Arcen, naar 93 en dan naar het eindpunt, 25, in het centrum van Arcen.
Je hebt dan, als het goed is, 89 kilometer in de benen zitten.
Extra onderweg
- Maak een wandeling op de Duivelsberg naar de motte op de top.
- Rijd via de oude spoorbaan tussen Nijmegen en Kleve een paar kilometer door naar het oude Duitse stadje Kranenburg.
- Ben je geen grensfundamentalist, dan zou je ervoor kunnen kiezen een meer toeristische fietsroute door Nationaal Park de Maasduinen te nemen in plaats van het soms relatief wat saaie achterland tussen de grens en het park. ‘Not the real thing’ voor de echte grensfietser, maar desalniettemin misschien wel een mooier stuk fietsen.
- Als je bij Siebengewald bent, dan is de Duitse stad Goch maar een kilometer of vier. Je kunt dit stadje ook even bezoeken. Let op: de stad is in de Tweede Wereldoorlog zo goed als volledig met de grond gelijk gemaakt.
- Terrassen onderweg: De Thornse Molen (na 15km) voorbij Leuth; het pannenkoekenrestaurant op de Duivelsberg, Berg & Dal (25 km); boscafé Merlijn in Grafwegen (35 km); de Viller Mühle, noordelijk van Hommersum, na ongeveer 45 kilometer. En bij het einde van de etappe, bij kasteel Arcen of op het plein in het dorp Arcen.