Op de website van Montferland wordt een bezoekje aan Emmerich aanbevolen: één van de mooiste Rijnpromenades van Duitsland: Emmerich als parel aan de Nederrijn. Maar alleen het uitzicht over de Rijn is mooi. Emmerich – op z’n Nederlands Emmerik – is op 7 oktober 1944 voor 91% vernietigd.
[9 september 2020] In een goed kwartier rijd ik vanaf de grens bij Netterden het centrum van Emmerich in. De Rijnboulevard, de promenade, is indrukwekkend. De Rijn is hier een majestueuze rivier, vooral als je al die kleine beekjes gewend bent zoals je die vaak passeert in het grensgebied. Grote vrachtschepen gaan voorbij en op de achtergrond zie ik de grote Rijnbrug.
Maar de andere kant: Emmerich heeft enkel een paar gerestaureerde kerken en verder…. werkelijk helemaal niéts! Bijna niets doet aan de periode vóór de oorlog denken.
Okee, dan kun je nog denken: maar misschien is ’t los van dat er niks ouds is toch wel mooi… Maar helaas, werkelijk niets is mooi. Gek genoeg kan ook dàt indrukwekkend zijn.
De gothische Sint Martinuskerk aan de rand van de Rijn, uitkijkend naar de imposante brug over de Rijn, is helemaal wederopgebouwd maar ziet er niet zo uit als vóór de vernietiging. Ook de Aldegundiskirche is van oorsprong een middeleeuwse kerk.
Tot september 1944 was het, afgezien van herhaaldelijk luchtalarm en kleine luchtaanvallen, rustig in het Duitse grensgebied. Wel verloren veel gezinnen familieleden aan het front. In september 1944 keerde de oorlog terug naar de Niederrhein. Na een eerste bombardement in september, met de slag om Arnhem (‘Een brug te ver’) werden Emmerich en Kleve (Kleef), ietsje zuidelijk aan de andere kant van de Rijn, op 7 oktober 1944 zwaar gebombardeerd. Het bombardement veranderde zowel Emmerich als Kleve in een puinhoop. Er vielen meer dan 3000 doden. De meeste burgers verlieten de stad.
Op 13 oktober bevalen de nazi’s de evacuatie uit de Rode Zone, het frontgebied: iedereen die zich daar na 15 oktober nog ophield zou als plunderaar en spion standrechtelijk worden ‘behandeld’. Deze zone bevatte ook nog bezette Nederlandse gebieden, waarvan de bevolking via Duitsland naar Noord-Nederland moest vertrekken. Het kwam vaak tot verbroedering van Nederlandse vluchtelingen met Duitse grensbewoners. Zij begrepen en hielpen elkaar.
Gebruikte informatie
* Emmerich op Wikipedia
* Emmerich op Montferland Online
* Berghapedia, bombardementen op Emmerik
* Huis van de Nijmeegse geschiedenis, Duitse grensbewoners in de Tweede Wereldoorlog