In Millingen geven ze een andere draai aan de discussie over waar de Rijn Nederland binnenkomt. Er zijn twee verschillende invalshoeken. Ten eerste: is het eigenlijk domweg de Rijn niet maar het Bijlands Kanaal dat bij Spijk en Tolkamer aan de noordelijke oever Nederland binnenkomt. De èchte Rijn, min of meer afgedamd, loopt noordelijker en/of is verdwenen. Ten tweede: de zuidelijke oever blijft Duits tot…. Millingen. Dus… je raadt al wat de Millingers ervan vinden.
[10 september 2020] Dan met ’t pontje over de Rijn. Ten zuiden van de Rijn begint een heel ander gebied: De Ooijpolder, één van de oudste polders van Nederland. Ook in Millingen zoek ik eerst nog even de oude grensovergang op. Deze is enerzijds wel héél erg ‘non-descript’ en anderzijds super-herkenbaar. Aan de Duitse kant de achterkant van een boerderij met een rommelig achtererf en openstaande schuren, stro en oude landbouwmachines. Dan een stevig hekwerk: de grens. Daarachter aan de Nederlandse kant direct de dorpsbebouwing, kleine huisjes aan de straat. Wat een lelijke plek is dit! De grenspaal kan ik eerst niet vinden. Maar ik kijk nog eens goed in het dichte struikgewas bij het hek en zie daarachter de restanten van een paal, onderuitgezakt in het loof.
De grensovergang bij Millingen is een beetje een desillusie. Op internet is niet veel ‘geschiedenis’ terug te vinden over Millingen in relatie tot de grens met Duitsland. Toch is deze grens een hele zichtbare en definitieve (zelfs nu nog); juist door die oude boerderij en het zo abrupt velaten van Millingen, en daarmee Nederland.
Desondanks is Millingen een dorp dat weinig lijkt te profiteren van haar specifieke ligging aan de grens en aan de Rijn. De grote vrachtschepen varen langs zonder enige aandacht voor het wat verloren dorp.
Er is zelfs nòg een bijzonderheid, waarop Millingen zich zou kunnen beroepen. Bij Millingen bevond zich in de Romeinse tijd een oversteekplaats over de Waal, met mogelijk een brug en een kleine nederzetting. In de bodem is een altaar gewijd aan een lokale priesteres, Rufia Materna, gevonden. Een replica is tegenwoordig voor het gemeentehuis te bezichtigen. Ook is in Millingen een reconstructie gemaakt van een liburna, een militair vrachtschip. Dit soort schepen werd in de Romeinse tijd gebruikt voor bewaking en berichtgeving tussen de forten aan de Rijn. In Nederland zijn geen schepen van dit type gevonden en daarom is de Millingse replica gebaseerd op vondsten uit Mainz in Duitsland. Maar… de liburna ligt in vol ornaat op het droge in het Museumpark Orientalis. Dus is niet hier, in Millingen, te zien.
De ondernemersvereniging is zich bewust van de onaantrekkelijkheid van het dorp en kwam met de suggestie om de slagboom terug te plaatsen op de grens, als toerischtische attractie. Daarnaast dacht de voorzitter aan de aanleg van glazen platen vóór het voormalige gemeentehuis waaronder voorwerpen uit de (Romeinse) historie van Millingen zichtbaar moeten worden. De ondernemersvereniging ziet namelijk met lede ogen aan, dat steeds meer middenstand uit het dorp aan het verdwijnen is.
Gebruikte informatie
* Millingen aan de Rijn, wikipedia
* Voormalige douanewoning Heerbaan7 te Millingen aan de Rijn, verkocht
* Millingen aan de Rijn op de website Romeinen.nl
* Millingen: ‘slagboom’ aan grens tegen winkelleegstand?, De Gelderlander, 3 oktober 2018