95. Het Duitse Reichswald – Ketelwald

Het Reichswald of Rijkswoud is een glooiend bosgebied tussen Kranenburg, Kleef en Goch in Noordrijn-Westfalen met als hoogste punt de 95 meter hoge Rupenberg. Het heeft een totale oppervlakte van circa 5100 hectare en is hiermee het grootste samenhangende natuurgebied in de regio Nederrijn. Het bestaat bijna geheel uit bos.

Het bos is doorsneden met kaarsrechte, parallel lopende paden, die een rasterstructuur vormen. Zie je dit weergegeven op kaarten van het gebied, dan geeft dat je even het gevoel van een ‘productiebos’. Maar dat is het bepaald niet: het is een prachtig natuurbos.

Bij de entree van het fietspad oostelijk langs het Reichswald
Bij de entree van het fietspad oostelijk langs het Reichswald

Het Reichswald is het Duitse deel van wat vroeger het Ketelwoud (Ketilawald) was. Ketelwald is de middeleeuwse benaming voor het vroegere aaneengesloten oerbos dat tussen Nijmegen en de oude Duitse stad Xanten aan de Rijn lag. Het strategisch gelegen bos was eeuwenlang afwisselend in bezit van de Heren van Gelre en Kleef en viel in 1543 definitief uiteen, toen het hertogdom Gelre zijn zelfstandigheid verloor. Het deel rond Nijmegen/Groesbeek werd Bourgondisch rijksbezit en werd voortaan aangeduid als Neder(rijks)wald. Het Reichswald of Ober(reichs)wald was achtereenvolgens in bezit van de hertog van Kleef, de keurvorsten van Brandenburg, de koning van Pruisen en daarna van Pruisen en Noordrijn-Westfalen. De naam Reichswald is tot op de dag van vandaag blijven bestaan.

Het Reichswald bestaat vooral uit loofbomen met overwegend beuken en een aantal kleinere percelen met zomereiken of naaldbomen. Rond het jaar 2000 is een initiatief gestart om de samenwerking tussen boseigenaren, landsgrensoverstijgend, te bevorderen. Dat moet resulteren in meer samenhang tussen de verschillende gebieden en meer ruimte voor de natuur in het bos.

Grenspaal aan de rand van het Reichswald
Grenspaal aan de rand van het Reichswald

Er is een website met de naam ‘Ketelwald – Natuur over grenzen heen’, waarop je heel veel informatie terugvindt over de plannen, inclusief een dik document met ‘Toekomstvisie’: ‘Doel van deze samenwerking is om bestaande natuurgebieden aan beide kanten van de grens met elkaar te verbinden. Daardoor kan dit gebied in de toekomst deel uitmaken van een Europese infrastructuur voor natuur. Ook is er aandacht voor versterking van de natuurwaarden in het gebied zelf door het bevorderen van natuurlijk bosbeheer, herstel van heiderestanten en verbetering van het leefgebied voor groot wild.’
Helaas is de informatie op deze website erg gedateerd. De toekomstvisie is van 2007 en het laatste nieuwsbericht op de website is ook al 10 jaar oud.

Gebruikte informatie
* Reichswald, Wikipedia:
* Ketelwald, natuur over grenzen heen
* Toekomstvisie Ketelwald