[3 november 2020] Voorbij Maasband kan ik een mooi stuk ‘afsteken’ met een goed fietsbare onverharde boerenweg. Hier staan langs het pad van die mooie grijszwarte grenspalen. Aan het einde van het pad kom ik uit in Urmond. Vlak voor het dorp steek ik een diep watertje over. Dit is de Ur, die ietsje verderop in de Maas uitkomt.
In Urmond staan mooie oude huizen, zo ook in Berg aan de Maas waar Urmond in over gaat zonder dat je de bebouwde kom verlaat. Bij Berg aan de Maas is een èchte veerverbinding. Ik was al enige keren een voet- en fietsveerovergang over de Maas tegengekomen maar die varen alleen in het zomerseizoen. Hier is een flinke pont, waarop ook auto’s kunnen, en die het hele jaar door vaart.
Urmond ligt dan op zich wel ‘aan de monding van de Ur’, maar die naam is daar niet van afgeleid. Het is juist andersom. De naam Urmond betekent ‘over de berg’, een ‘munthe’ is een berg. De naam dateert al uit de 12e eeuw en in die tijd lag de monding van de beek ook helemaal niet hier. Later heeft men deze naam foutief opgevat als ‘monding van de Ur’; zo heeft juist de beek deze naam gekregen. Bij een beek verwacht je niet zo’n rechte sloot, maar goed… dat zal wel enigszins rechtgetrokken zijn.
En het wordt er al helemaal niet mooier op als je over de historie van de verlegging van dit maar vier kilometer lange beekje verneemt. De beek is namelijk, van noord naar zuid, vanaf het oude gedeelte van Urmond verlengd. In het noorden is de grindwaaier van de oude monding nog in de Maas herkenbaar. Op die plek is echter door DSM veel afval gestort, waarna de monding naar het zuiden toe is verlegd. Vlak voor de monding lozen de rioolwaterzuiveringsinstallaties van Stein en van het industriecomplex Chemelot hun afvalwater op de beek. Bij de monding ligt veel los puin en beton.
In de Grotestraat, in het hart van het oude deel van Urmond, tref je nog mooie oude huizen aan. De bebouwde kom van Urmond loopt door in die van Berg, dat ‘.. aan de Maas’ heet ter onderscheiding van het dorp Berg in de gemeente Valkenburg in Zuid-Limburg. Tussen Urmond en Berg is de landtong tussen de Maas en het Julianakanaal nog geen 200 meter breed.
Gebruikte informatie
* Urmond, Wikipedia
* Ur (beek), Wikipedia
* Berg aan de Maas, Wikipedia