Het landgoed Gorp en Roovert is een uitgestrekt landgoed (1200 hectare) met oude loof-, naald- en gemengde bossen, heide, en vennen. Over een lengte van vijf kilometer meandert de Rovertse Leij volop door het landgoed. Het landgoed is in het bezit van de familie Van Puijenbroek en toegankelijk voor het publiek.
[4 november 2020] Vanaf Roovert fiets ik naar het noorden door prachtig oud bosgebied: het Landgoed Gorp en Roovert. Een paradijselijk stukje Nederland!
Goropiseren is een aardig archaïsch werkwoord, dat in de archeologische wetenschap nog wordt gebruikt. Het staat voor het poneren van vergezochte etymologieën. Oftewel: het verklaren van de origine van woorden op lichtelijk triviale gronden. Op Historiek.net kom ik wat voorbeelden tegen. Zo is er de zogenaamde ‘Luxenberg-these’, die behelst dat de Koran niet in het Arabisch maar in een vorm van het Aramees is geschreven en ontstaan is in een christelijk milieu. De islamofobe strekking is duidelijk. Het woord goropiseren zelf is herleid uit de naam van de maker van veel van dit soort onzin-etymologiëen: de wetenschapper Johannes Goropius Becanus, geboren te Gorp.
Als je bij Roovert naar het noorden fietst, doorkruis je het landgoed Gorp en Roovert en kom je, als je ietsje naar het oosten doorfietst naar het buurtschap Gorp, langs de middeleeuwse leengoedboerderij waar Johannes (Van Gorp van der Beke) geboren is.
Goropius Becanus latiniseerde voor zijn achternaam de namen van zijn geboorteplaats Gorp en het nabijgelegen (Hilvaren)Beek. Zo werd Jan Hendrickx eerst Johannes van Gorp van der Beke (waarbij Beke staat voor Hilvarenbeek) en daarna zijn wetenschappelijke naam Goropius Becanus. In de muur van de Gorpse boerderij ‘Leenhof’, waar hij geboren zou zijn, is een plaquette met zijn buste ingemetseld. Het is een prachtige oude boerderij met een bijzonder torentje ernaast. Een klein stukje verderop staat overigens nog een klein 19e–eeuws kasteeltje.
Goropius studeerde wijsbegeerte en geneeskunde in Leuven. Hij ondernam daarna een tocht door Italië, Frankrijk en Spanje. Hij genoot een uitstekende reputatie en werd arts aan het hof van keizer Karel V, vooral voor de zussen van keizer Karel. Nadat hij zich in 1554 in Antwerpen had gevestigd werd hij stadsarts, met de (ere)titel van lijfarts van Filips II.
Hij meende dat het Nederlands (of het ‘Teutonisch’) de enige taal was die direct van de oertaal afstamde en er nog sterk op leek. Volgens hem was dit de taal die Adam en Eva spraken. Bij de Babylonische spraakverwarring zouden alle talen ontstaan zijn maar de nakomelingen van Jafet, één van de zonen van Noach die niet had meegebouwd aan de toren van Babel, zouden de oertaal zijn blijven spreken. De Antwerpenaren zouden de afstammelingen zijn van Jafet en een verbasterde vorm van die oertaal spreken.
Hoewel deze merkwaardige Goropius Becanus door niet zo heel veel mensen serieus werd genomen, wordt hij toch beschouwd als één van de vaders van de vergelijkende taalkunde.
Gebruikte informatie
* Goropiseren
* Canon van Nederland, over Becanus
* Gorp en Roovert, Wikipedia
* Gorp (Hilvarenbeek), Wikipedia
* Johannes Goropius Becanus, Wikipedia