Het riviertje de Dinkel stroomt door Lage en komt iets ten noorden van Lage in de Vecht uit. Het kasteel van Lage, dat door de eeuwen heen verschillende keren werd verwoest en herbouwd, (maar in 1626 finaal werd verwoest) wordt voor het eerst genoemd in documenten uit 1183. Al in stukken uit de 13e eeuw wordt gesproken van een watermolen in Lage. De huidige watermolen dateert uit 1677 en is een heel markant gebouw.
[17 augustus 2020] Dan besluit ik eerst naar Lage te fietsen. Het dorp is een oude ‘heerlijkheid’ en heeft veel geschiedenis. Ik ben er eens langsgekomen met de auto en trof hier toen een oude watermolen aan.
Tegenover de watermolen bevindt zich het slotterrein van het vroegere renaissancekasteel. Het landgoed omvat momenteel 255 hectare. Bij de verovering van het kasteel op de Spanjaarden werd het voor de laatste keer verwoest. De ruïne staat nog steeds in het kasteelpark en is geheel overgroeid met klimop. Aan het einde van de 17e eeuw was Amadea von Flodroff eigenaar van het kasteel en gaf in 1687 opdracht voor de bouw van het landhuis (Herrenhaus) dat nu op het kasteelterrein staat. Het wapen van Raesfeld-Flodroff is nog steeds boven de entree te vinden.
De Heerlijkheid Lage dankt zijn naam aan een politieke blunder: tijdens de territoriale reorganisatie van Europa na de Dertigjarige Oorlog, tijdens de Vrede van Westfalen (1648), werd vergeten de stad toe te wijzen aan één van de grotere landen. Zo kwam het dat de Heerlijkheid Lage tot 1803 een ‘zelfstandig’ staatje was. Het behoorde niet tot Grafschaft Bentheim en ook niet tot Nederland en hoefde aan beide landen geen belasting te betalen.
In 1680 werden de grenzen van de ‘Dominium Lagense’ nauwkeurig bepaald en tegenwoordig zijn de meeste grensstenen nog steeds aanwezig. De heerlijkheid behoorde in die tijd toe aan het landgoed van de heren op Kasteel Twickel, die volhardend en succesvol aandrongen op de politieke en territoriale onafhankelijkheid van hun kikkerlandje Heerlijkheid Lage.
De Heren van Twickel verplichtten zich de kosten van de kerk en de dominee te zullen betalen. Daartegenover stond dat Twickel inspraak kreeg bij het benoemen van een nieuwe dominee. Pas in 1978 deed Twickel afstand van dit recht. Tot in het begin van de twintigste eeuw werd in het Nederlands gepreekt en ook de teksten op de grafstenen en op de kerkmuur werden in het Nederlands gesteld. Toen de kerk besloot over te gaan op het Duits over was men kennelijk zo aan de vertrouwde liederen gewend, dat men die in het Nederlands bleef zingen.
De watermolen, het 17e eeuwse landhuis, de kasteelruïne en de door Amadea von Flodroff gebouwde kerk uit 1687 vormen met elkaar een onmiskenbaar ensemble. Daar komen nog de bijzondere huizen aan de Eichenallee bij: zes identieke boerderijachtige woonhuizen. In hun architectuur herken je meer Nederlandse dan Duitse stijlkenmerken. Deze huizen zijn van origine ‘Kommiezenhuuzen’ uit omstreeks 1850. Aanvankelijk waren ze bestemd voor personeel van de heren van Lage, later woonden hier tot aan de Eerste Wereldoorlog douaniers. Ze hielden de smokkelaars in de smiezen.
Gebruikte informatie
* Lage, Wikipedia
* Landgoed Lage:
* Die Burgruïne Herrlichkeit Lage