Deze grensovergang bestaat nog maar een paar eeuwen. Hij is namelijk ontstaan toen de zogenaamde Napoleonsweg tussen Oldenzaal en Nordhorn werd aangelegd. Mede doordat vooral Nordhorn een aardig grote stad geworden is, is de noordelijker grensovergang die bij de Ootmarsumseweg lag, opgeheven. De grensweg zuidelijk hiervan was eerst vrij onbeduidend, maar daar loopt nu de A1. Veel mensen uit Twente werkten een eeuw geleden in textielfabrieken in Nordhorn, en reisden dus dagelijks heen en weer. is een kleine burcht (havezate) in de buurtschap Breklenkamp, gelegen op slechts enkele honderden meters van de landsgrens. Het ligt aan de Jonkershoesweg, een paar kilometer noordoostelijk van Lattrop. Reeds in de 16e eeuw stond hier voor het eerst een versterkt huis.
Op de grens, aan de Duitse kant, staat een groot voormalig grenskantoor. De grens zelf wordt hier gevormd door de Rammelbeek. Rechts van de grensbrug staat een mooi kunstwerk: een boog die over de beek gaat. Een markering van de grens, gericht op verbinding. Aan de Duitse kant staat een mooie oude grenspaal met in versierde gebeitelde letters ‘Overijssel’.
Deze grensovergang heeft nog veel weg van een echte ‘grensovergang’. Er gebeurt van alles. Er bevinden zich winkeltjes die gericht zijn op grensoverschrijders, waaronder een obscure supermarkt die vooral gericht lijkt op arbeidsmigranten uit Polen.
Tot 1993, toen met het Schengenakkoord de grenzen echt open gingen, was het bij deze grensovergang altijd een drukte van belang. Er stond een grenswisselkantoor, er kwamen douane-expeditiekantoren en er stonden winkeltjes, die spoedig uitgroeiden tot supermarkten en restaurants. Zo ontstond hier volop handel in souvenirs, prullaria, levensmiddelen, alcoholische dranken en rookwaar. Het aantal passanten groeide intussen explosief. Om aan de ouderwetse behuizing een einde te maken werd er in het midden van de straat een kantoreneiland gebouwd met daarop onderkomens voor douane, marechaussee, Deutsche Zoll, Bundesgrenzschutz en Algemene Inspectie Dienst.
Vanaf het begin van de jaren ‘60 werd het grensverkeer steeds intensiever. Duitsers reisden naar de kust, Friesland, de kop van Overijssel en de bollenvelden. Daarnaast was er druk verkeer van – in Duitsland gelegerde – militairen. In de jaren tachtig werd het goederenvervoer zo intensief, dat per dag wel 800 tot 1.000 vrachtwagens de grens passeerden. Het goederenvervoer nam een grote vlucht. Veel groente, fruit, vis, levensmiddelen, landbouwproducten, vee en stukgoed werden over de grens getransporteerd.
Er was veel omgang tussen de vrachtwagenchauffeurs uit Duitsland, de Scandinavische landen, Frankrijk, Engeland en Nederland. Opmerkelijke grenspassanten als beroemde sportlieden, ministers, de Beatles en passages van de Rally Monte Carlo, Tulpenrally en Ronde van Nederland bracht leven in de brouwerij. In de jaren tachtig werd de grens enkele malen geblokkeerd door boeren met tractoren, als protest tegen het landbouwbeleid van Brussel. Ook de Nederlandse ambtenarenstaking van de jaren tachtig belemmerde de goederenstroom. Het akkoord van Schengen in 1985 voor vrij verkeer van burgers tussen lidstaten van de Europese Gemeenschap betekende in 1993 het einde van Rammelbeek als unieke grenspost.
Maar nog steeds is er ruimte genoeg voor het zakelijk profiteren van de aanwezigheid van de landsgrens. Daarvan getuigt ook nu nog alle nering hier op de grens. Het voormalige grenskantoor is een rijksmonument. Dit vast en zeker op basis van cultuurhistorische waarde, want, zo zegt ook de eigenaar, het pand is al zo vaak verbouwd, dat er weinig origineels meer aan is. Het hele gebied is nogal rommelig van aard. In de gemeente Dinkelland realiseert men zich dat en wordt er al jaren gesproken over een upgrade van dit drukbezochte winkelgebied.
Gebruikte informatie
* Van Sterrenwacht tot Rammelbeek: Opdegrens.eu
* Rammelbeek (1), Opdegrens.eu
* Rammelbeek (2), Opdegrens.eu
* Douanekantoor Rammelbeek blijft monument, Tubantia, 16 oktober 2016